شکل(۲-۴) مدل پذیرش فناوری دیویس(۱۹۹۳)
در شکل (۲-۴)، عناصر اصلی مدل پذیرش فناوری، درک سودمندی و درک سهولت استفاده است. به اعتقاد «دیویس» (۲۰۰۱) دلیل پذیرش یا رد یک فناوری اطلاعاتی در اغلب موارد تحت الشعاع دو عامل تعیینکننده است. نخست اینکه تمایل افراد به استفاده یا استفاده نکردن از یک نظام، به دیدگاه آنها درباره تأثیر نظام بر اجرای بهتر وظایف حرفهای آنان بستگی دارد( درک سودمندی).
دوم، حتی در صورتی که کاربران بالقوه به سودمندی یک نظام اذعان داشته و استفاده از آن را مشکل تصور کنند، سودمندی نظام به جهت پیچیدگی استفاده از آن، ارزش خود را از دست میدهد. از این رو، سودمندی تحت تأثیر عنصر درک سهولت کار با نظام است. درک سودمندی نیز به معنای درجهای است که فرد استفاده از یک نظام خاص را برای ارتقای عملکرد شغلی خود سودمند میداند. بر عکس، درک سهولت استفاده به درجهای اطلاق میشود که یک نظام خاص به حداقل تلاش برای کاربرد نیاز دارد.
پژوهشها و تحقیقات گسترده ای با استفاده از مدل پذیرش فناوری، جنبههای رفتارشناختی افراد در مواجهه با نظامهای اطلاعاتی بررسی کردهاند و این مدل قابلیت و توانایی خود را نسبت به سایر مدلهای موجود به اثبات رسانیده است. این مدل توسط «ونکاتش و دیویس» (۲۰۰۰) و پژوهشگران دیگر، بازبینی و اصلاح شد (ایگباریا[۴۴]، ۱۹۸۹)
جدول (۲-۲): جدول برساختههای اصلی مدل پذیرش فناوری TAM (قربانی زاده وهمکاران، ۱۳۹۰)
منبع فایل کامل این پایان نامه این سایت pipaf.ir است |
برساخته اصلی | تعریف |
درک از سودمندی | برداشت ذهنی یک کاربر در خصوص اینکه استفاده از یک سیستم کاربردی خاص در آینده باعث افزایش عملکرد شغلی او در یک عرصه یا زمینه سازمانی میشود(دیویس و همکاران، ۱۹۸۹) |
درک ازسهولت استفاده | درجهای که یک کاربر انتظار دارد در آینده استفاده از سیستم مورد نظر بینیاز از تلاش و کوشش باشد(دیویس و همکاران، ۱۹۸۹) |
نگرش | احساس منفی یا مثبت فردی (ناشی از ارزیابی) درباره انجام رفتاری مشخص (فیشبن و آجزن، ۱۹۷۵) |
در مطالعات بعدی، تمرکز بر روی حوزه فناوری است و در برخی از مطالعات نیز به جنبههای دیگری از مدل از قبیل درنظر گرفتن عوامل خارجی(مانند فرهنگ سازمانی)، عناصر انسانی(مانند سطح آموزش) ، عناصر اعتقادی (مانند درک سودمندی فردی) توجه شده است. یکی از جدیدترین مدلهای توسعه یافته پذیرش فناوری (هامنر و قاضی[۴۵]، ۲۰۰۹) و متغیرهای افزوده شده به آن در زیر ارائه شده است.
فرهنگ سازمانی
عوامل انسانی
عوامل سیستمی
سودمندی ادراک شده
درک سهولت استفاده
درک سودمندی شخصی
نگرش به استفاده